به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی بانوی کوثر، برنامه گفتگوی ویژه قرآنی شبکه قرآن سیما با موضوع بررسی ظرفیتها و دغدغههای بانوان فعال قرآنی (نقش مهم و تأثیرگذار بانوان در جامعه و پیش از آن در خانواده )میزبان خانم دکتر لاله افتخاری، مسئول محترم هیئت بازرسی شورای توسعه فرهنگ قرآنی و خانم دکتر سمیه حاجعلی، فعال محترم حوزه قرآنی بود.
سؤال: این جامعه قرآنی بانوان از چه زمانی شکل منسجم و درستی به خودش گرفت و از چه زمانی بانوان به طور جدی در مسابقات قرآنی شرکت کردند و در این رقابتها جدی گرفته شده اند؟
افتخاری: من یک مقدمهای را بگویم، قرآن کریم در مورد خودش میفرمایند؛ همه چیز در قرآن است، هرچه که ما در زندگی مان نیاز داریم، تفسیر آن هم براساس فرمایش خدا، قرآن کریم در گفتار معصومان (ع) است؛ بنابراین پس بانوان ما اگر بخواهند همانطور که اول اشاره کردیم که حضرت آقا هم بسیار زیبا هفته گذشته خدمت شان شرف یاب شدیم، فرمودند؛ زنان را ما باید ببینیم با کدام الگو میخواهند پیش بروند تا بدانید آیا خانمها باید در عرصههای قرآنی ساماندهی فعالیت هایشان، چه جایگاهی دارند، چه اهمیتی دارد و نتیجه چه انتظاری میرود که صورت بگیرد. بحث سر این است که اگر قرآن تبیان کل شیء است که هست واگر پیامبر (ص) رسالت تبیین دارند، به تبع ایشان باید هر کسی که خودش را در حقیقت مسلمان میداند در جهت تبیین قرآن باید تلاش کند. خانمها هم از این قسمت مستثنی نیستند. به قول معروف ۵۰ درصد جامعه را تشکیل میدهند و از طرفی این ۵۰ درصد، چون قرآن فرهنگ ساز است و، چون قرآن سبک زندگی را به ما نشان میدهد و، چون خانمها همانهایی هستند که در موردشان گفته شده است که از دامن زن مرد به معراج میرود، میبینیم فرمایشات حضرت آقا بسیار زیبا مقایسه کرد با کدام الگو میخواهد این زن از دامن اش فردی را به معراج بفرستد کجا میخواهد فرزندی را تربیت کند که بتواند رشد کند. این در حقیقت با آن فرهنگ غربی با آن الگوی آنها که پیش نمیرود. خود آنها مانده اند. پس یک الگوی دیگری است آن الگویی که زن را میتواند به این رشد و کمال برساند در مورد زهرا (س) است و در مورد بقیه از ایشان میخواهند تبعیت کنند این الگو الگوی قرآنی است پس خانمها باید فعالیت قرآنی داشته باشند. سؤال شما را میخواهم خیلی راحت انجام دهم. در مورد اینکه فعالیتهای قرآنی بانوان از چه زمانی ساماندهی شد؟ من میخواهم بپرسم اصلاً ساماندهی شد؟ یعنی آیا در سیاستگذاریها در تصمیم گیریها در تصمیم سازیها در برنامه ریزیها در همه اینها آیا خانمها چه جایگاهی دارند؟ مثلاً در شورای توسعه کدام خانم عضو شورا است؟ شما میدانید حدود شاید ۷۰ پایین اگر بگیریم یا تا حدود ۸۰ درصد فعالان جامعه قرآنی بانوان هستند و از طرف دیگر مؤسسات و تشکلهای قرآنی مردم نهاد ۷۰ تا ۸۰ درصد آن که آقایان میگویند ۸۰ درصد مسئولیت را خانمها دارند و در آن ۲۰ درصد هم معمولاً یک بخش بانوان دارند. خیلی هم توانمند هستند. ما در ۱۰ استان کشور ما مسئول تشکلهای قرآنی در کل استان خانم هستند و بسیار فعال هستند. اما میخواهم ببینم که در تصمیم گیری و تصمیم سازی اینها کجا هستند، اصلاً کسی آنها را دیده است، آیا دیده که نیاز اینها چه است، نیاز جامعه بانوان، درحالی که هم حضرت امام تأکید داشتند (ره) هم حضرت آقا اینکه باید مقدرات خود کشور در مورد بانوان باید به دست بانوان برنامه ریزی شود.
سؤال: در این دیدار اخیر هم به آن اشاره فرمودند که باید یک فکری در مورد آن شود.
افتخاری: یعنی هم خیلی اسلام جایگاه را بالا دیده است مکتب وحی، و هم حضرت آقا و حضرت امام (ره)، حالا ما ببینیم در عملکرد مسئولین ما آیا همان است یا نه، در همین مسابقات خیلی خوب دیدیم الحمدلله خانمها با همه ملاحظاتی که دارند آقایان را فرمودید ۹۶ نفر و خانمها ۸۶ نفر، خیلی فاصله نیست. فقط اینها را در مشارکت کنندگان در یک رویداد است. آیا در تصمیم گیری برای همین رویداد در بحث داوری، در بحث تعیین داور، در بحث تعیین آیات مورد نیاز، حوزههای نیاز خانم و خانواده، آیا همه اینها دیده شده است؟ من نمیخواهم بگویم دیده نشده است. سؤال من است حتی الان که مسئولینی که تصمیم گیرنده هستند انشاالله آن را بیان کنند.
سؤال: خانم دکتر حاجعلی شما بعنوان یک بانوی فعال و جوان قرآنی که در سالها در این زمینه فعال هستید و بعنوان یک نقطه قرآنی شناخته میشوید، مهمترین چالشهای بانوان را در حوزه قرآن چه میدانید؟
حاجعلی: من یک مقدمه کوتاهی عرض کنم، توجه به حضور زنان در فعالیتهای اجتماعی مختلف در جامعه امروز ما نه تحت تأثیر یکسری جریانهای روشنفکرانه است و نه تحت تأثیر تفکرات فردگرایانه، بلکه کاملاً ریشه در تاریخ اسلام دارد و ریشه در آیات قرآن دارد. وقتی که خداوند در سوره ممتحنه آیه ۱۲ میفرمایند؛ امر میکنند به پیامبر که؛ در ادامه آن مفاهیم آن بیعتی که بین زنان مکه و پیامبر است را مطرح میکنند در این آیه، امر میکنند به پیامبر که؛ در جامعهای که دختران آن زنده به گور میشدند در یک چنین جامعهای در هزار و چهارصد سال قبل، خداوند امر میکند به پیامبر که زنان را هم مشارکت بدهند در امور اجتماعی و در تصمیم گیریهای اجتماعی، و این خیلی جالب است که این نکته اصلاً یک جور بحث هویتی ما است. علاوه بر آن همین بحث وجوب حجاب، خود همین بحث وجوب حجاب برای بانوان به این جهت است که یک شرایط مناسبی ایجاد شود به دور از نگاه جنسی، به دور از سوءاستفاده افراد بول الهوس، برای اینکه زنان یک فعالیت اجتماعی سالم داشته باشند. پس بنابراین این قضیه کاملاً ریشه دینی و کاملاً ریشه قرآنی دارد، اما اینکه الان در جامعه ما این بحث به چه صورت است، بخواهیم این بحث را در همین فضای قرآنی خودمان بخواهیم در مورد صحبت کنیم، همانطور که خانم دکتر هم فرمودند، ما در حوزههای سطح کلی جامعه و اقبال بانوان مان نسبت به فعالیتهای قرآنی بحمدالله اقبال خیلی خوبی را میبینیم و واقعاً افتخارآمیز است این فعالیتها و حضورشان، ما میبینیم که ۷۰ درصد حافظان ما یا بلکه بیشتر خانمها هستند. یا در حوزه قرائت قرآن که میبینیم یک مقدار تعداشان از آقایان کمتر است، چون فضای مناسبی نبوده است، چون فضایی برای ارائه آن توانمندیها و ظهور استعدادهایشان نبوده است. اما میبینیم که در حوزههای مدیریتی وقتی که وارد میشویم بنابراین ما میبینیم که اکثر جامعه قرآنی ما و اکثر مخاطبین ما خانمها هستند. اما در حوزههای مدیریتی میبینیم این سهم بسیارکم رنگ است و حتی گاهی اوقات به صفر میرسد و همین خودش باعث میشود که گاهی اوقات در تصمیم گیریهای کلان به اشتباهات بسیار زیادی ما برخورد میکنیم. مثلاً در مورد همین، من یک مثال خدمت تان عرض کردم، در مورد همین طرح ارزیابی بانوان که از طریق مرکز قرآنی سازمان اوقاف انجام شد، ما دیدیم که یکسری اشکالات فراوانی مخصوصاً در حوزه بانوان، یعنی یکسری تصمیم گیریهای نسنجیدهای انجام شد که صدمات بسیار زیادی را به پیشکسوتان قرآنی و سرمایههای عظیم قرآنی ما وارد کرد. دلیل این چه بود؟ دلیل اش این بود که ما تصمیم گیریهایی را در مورد بانوان داشتیم، اما خود بانوان حضور نداشتند. این خیلی بحث مهمی است که اگر ما در مورد بانوان میخواهیم تصمیم بگیریم حداقل خودشان هم حضور داشته باشند نگاه ما اصلاً نگاه جنسیتی نیست. اما وقتی در حوزههایی که مربوط به خودشان است، آیا این امکان است که آقایان بتوانند تصمیمات مناسبی را نسبت به خانمها بگیرند. مثلاً در همین طرح یکسری از آقایان در آن کارگروههای تخصصی، حالا این را خدمت تان عرض کنم، نه تنها در حوزههای مدیریتی بلکه در کارگروههای تخصصی هم ما میبینیم در جاهایی که تأثیرگذار هستند، این حضور کم رنگ است. مثلاً در همین بحث سازماندهی این یکی از بحثهای جزئی است که من بعنوان مثال خدمت شما عرض میکنم. ما دیدیم تعداد بسیار زیادی از آقایان در این حوزه معاف شدند و اینها، اما در مورد خانمها به غیر از یک نفر که آن هم باز ماجراهایی داشت، بقیه خانمها هیچ بحثی برایشان پیش نیامد و علت این است که آن آقایانی که تصمیم گیرنده در مورد خانمها بودند اصلاً شناختی نداشتند نسبت به خانمها که بتوانند تصمیم گیری در مورد آنها داشته باشند.
سؤال: یک نکتهای را من میخواهم اشاره کنم، در دیدار اخیر چند بار خانمهایی که در محضر رهبری صحبت کردند اشاره کردند به این موضوع و رهبری گفتند که در زمینه تصمیم سازی و تصمیم گیری بانوان باید فکری کنیم یعنی اینکه نکتهای است که واقعاً باید مسئولین ما و خود رهبری واقعاً پیگیر شوند درخواست ما بانوان از رهبری این بود که در تصمیم گیری و تصمیم سازی خود بانوان مشارکت کنند و ایشان گفتند فکری میکنیم برای این ماجرا.
حاجعلی: تا این امور اصلاح نشود یعنی تا خود بانوان حداقل در مورد کارهایی که مربوط به خودشان است تا حضور نداشته باشند بقیه موارد هم اصلاح نخواهد شد.
سؤال: خانم دکتر افتخاری طبق صحبتهای خانم دکتر حاجعلی، یک بنیاد بین المللی فعالیتهای قرآنی چندی پیش تشکیل شد در مورد بانوان، با پیگیری قرآن و عترت وزارت ارشاد، چقدر میتواند این بنیاد مؤثر باشد چقدر میتواند مشکلات را حل کند چقدر میتواند این نکاتی را که هم شما اشاره کردید و هم خانم دکتر حاجعلی، رفع کند؟
افتخاری: چند نکته نظر باید در اینجا مطرح شود، یکی اینکه ظرفیت سازی در حوزه قرآنی و در همه حوزههایی که بتواند ظرفیتهای پنهان را شناسایی کند و به فعلیت دربیاورد خود این ارزش است. منتها چند ملاحظه است، یکی اینکه باید تعارض منافع در آن وجود نداشته باشد یعنی واقعاً باید تشکل مردمی باشد و نباید که وابستگی داشته باشد به دولتمردان ما وگرنه همانجا اول سقوط ممکن است حساب شود و زیانبار خواهد بود. دوم اینکه ما تشکل کم نداریم همان موجودیهای خود ما را ببینیم و آسیب شناسی کنیم. من صرف نظر از این، خب به هر حال این بنیاد است و ما مؤسسات بسیار زیادی داریم. هیئت اندیشه بانوان قرآنی بوده است کمیته بانوان قرآنی تشکلهای مردم نهاد است. خیلی شاید از اینها بهتر و فعالتر و کارآمدتر بعضی از تشکلهای قرآنی هستند که شاید اسم شان یکبار هم در صداوسیما و یا در جاهای دیگر نیامده باشد ما بیاییم اول ببینیم موجودی ما چه است و در جهت تقویت موجودیها در حقیقت و در جهت هدفمند کردن فعالیتهای آنها حوزههای مختلفی که دارند، الحمدلله خانمهای توانمندی هم در آنجا دارند فعالیت میکنند، از این طریق بیاییم وارد شویم. بعضی از اینها میگفتند به ما که باید فلان مدیریت را باید بگذرانید وگرنه امتیازتان و مجوزتان لغو میشود. اصلاً واقعاً آیا الان مشکل جامعه ما این است که ایشان باید دوره مدیریت ببیند یا خود ایشان مدیریت را در مرتبه اعلا اعمال کرده است و ما باید برویم ببینیم شما چه جوری مدیر قابلی شده اید چطور شده است که این خانم مدیر استان اش شده است نه اینکه انتصابی باشد انتخابی در یک رقابتی با همه آقایان بوده است نه اینکه ما بخواهیم جنسیت گرایی کنیم، اما شایسته سالاری درنظر گرفته اند. ببینیم این خانم کجا هست و چطور از او حمایت کنیم تا نیفتد تا بتواند فعالیت کند در مقابل دشمنانی که این همه روبروی ما ایستاده اند گاهی اوقات استعدادهای ما صرف یکسری مسائلی میشود و غافل میشویم از خیلی از مسائل دیگری که باید به آن توجه کنیم. بحث سر این است که به هر حال ما باید یک ساماندهی در مورد همه فعالیت ها، اتحادیه تشکلها به نحوی آمده اند یکسری کارها را انجام داده اند آن هم نیاز است که بیشتر و جدیتر وارد عرصه شود، ولی بحثی که است این است که دیگران باید حمایت کنند ما کار را باید به مردم واگذار کنیم کار را باید بیاییم ظرفیتهای مردمی بیاوریم کم هزینه تر، فعال تر، بهتر و متنوعتر از همه هدایت و حمایت و نظارت کنیم. کاری که هم وزارت ارشاد باید انجام دهد هم سازمان تبلیغات باید انجام دهد به ویژه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، مثلاً علت وجودی اینها اینطوری نیست که تشکل سازی کنند باید از تشکلهای ساخته شده هدایت و حمایت و نظارت کنند بگویند این راه جاده انگار که باز است خالی است و باید شما بیایید این مثلاً قسمت را پر کنید این خانه را شما باید پر کنید و این خانه را دیگری. نظر من این است که کار ندارم با چه تشکلی و با چه کسی، مهم این است که تعارض منافع نباشد که خود این اول آسیب است دوم اینکه ما ببینیم کجا خلأ است آیا یک تشکل میتواند در جهت هدایت و حمایت و اینها کار کند، نه نمیشود. هدایت و حمایت و نظارت حاکمیتی است. حاکمیت باید بیاید و اینها را یک تشکل دوست ندارد کار کند همه ما تشکل داریم دلش نمیخواهد یک روزی کار کند، آیا یک تشکل مردم نهاد را ما میتوانیم بیاوریم و بگوییم که شما باید حتماً این کار را انجام دهید، چیزی که بنده شاید مذاکراتی بوده یا در همین برنامه هم بوده است ۱۵ سال پیش یا کمتر یا بیشتر همه اینها را مطرح کردم و روی حرف خودم هم هستم که حاکمیت یکسری رسالتهایی دارد یکسری مسئولیتهایی است که به غیر از حاکمیت نمیشود داده شود سیاستگذاری و اینها باید جایگاه بالایی مثل شورای عالی انقلاب فرهنگی باید باشد و اینها حتی فراکسیون مجلس هم نمیتواند در سیاست و اینها چرا، چون باز میشود جایگاه مردمی، باید به نحوی حاکمیتی باشد و بعد آن باید بیاید و اینها را بهشان بگوید که کجا خلأ است و کجا توانمندی است اینها را توزیع کند مثل جریان آبی که پشت سد جمع میشود بعد میگویند این مزرعه باید بیشتر آب بخورد و آن یکی کمتر تا مشکلی پیش نیاید.
سؤال: خانم دکتر حاجعلی هفته قبل اعلام شد که جوایز مسابقات قرآنی آقایان و بانوان یکسان شده است قبلاً به چه صورت بوده است و این چقدر میتواند در ترویج بحث قرآنی و مسابقات قرآنی بین بانوان مؤثر باشد؟
حاجعلی: به هر حال من فکر میکنم به همان اندازهای که آقایان در فضاهای قرآنی زحمت میکشند، خانمها بلکه بیشتر. به هر حال یک خانم گاهی اوقات ممکن است مسئولیت فرزندان خودش را داشته باشد میبینیم که با چه شوق و علاقهای و با چه انگیزه فراوانی اینها وارد این حوزهها میشوند و فعالیت میکنند درکنار بحث خانه داری که دارند درکنار فعالیتهای دیگری که دارند، بنابراین لزوماً باید همین گونه باشد یعنی از ابتدا هم این عدالت باید میبوده و الحمدلله الان در بیشتر مسابقات به همین نحو است، اما همانطور که خانم دکتر فرمودند ما در بحثهای قرآنی ممکن است تشکلهای قرآنی زیاد داشته باشیم، چون استقبال بانوان ما به جهت لطافت روحی که دارند خانمها این اقبال شان به سمت قرآن و فعالیتهای مذهبی بیشتر است، اما بحث این است که ما بتوانیم این افراد و تشکلها بتوانند تأثیرگذار باشند و تصمیم گیرنده باشند نکتهای که ابتدای صحبت هایم عرض کردم این بود که ما در مراکز حساس و تصمیم ساز در آن مراکز ما حضور خانمها را نداریم و این مراکز در اصل برای خانمها تصمیماتی میگیرند؛ بنابراین توجه به این موضوع به نظرم نکته مهمی است که انشاالله به آن توجه ویژهای شود.
سؤال: یک موضوع هم اعزام نشدن کاروان قرآنی بانوان بود که پیگیر بودید در دیدار رهبری در نخستین روز ماه مبارک رمضان مطرح شد آیا پیگیر این مطالبه بودید و به نتیجه رسیدید؟
حاجعلی: الحمدلله زمینههایی دارد فراهم میشود از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد هم من شنیده ام که اخیراً یک کاروانی اعزام شدند برای سفر تبلیغی به عراق و برنامههای مذهبی که آنجا قرار است برگزار کنند، اما باز باید گستردهتر شود به هر حال بانوان ما ظرفیت خیلی خوبی را دارند که بعنوان یک مبلغههای قرآنی سراسر جهان واقعاً تشنه هستند بانوان ما در کشورهای اسلامی، اینکه استفاده کنند از این حضور فعال، یک راههایی دارد باز میشود و انشاالله امیدواریم که خیلی سریعتر و خیلی گستردهتر انجام شود.
سؤال: یک جمع بندی بفرمایید در مورد چالشها به طور کلی صحبت کنید. بالاخره شما چند سال قبل رئیس فراکسیون قرآن و عترت مجلس بوده اید کارهایی انجام شد در این حوزه از آنها بفرمایید یک جمع بندی کلی راجب به صحبت هایتان بفرمایید ممنون میشویم.
افتخاری: ممنون از شما و از بینندگان عزیز که همراه ما هستند. همانطور که حضرت آقا فرمودند شاید خیلی بهتر از ما و شاید هم نه یقیناً خیلی بهتر از ما هم نقاط را میشناسند و هم نکات را میفرمایند باید خود خانمها در این تصمیم گیریها سهیم باشند؛ و این طور هم نیست که همانطور که همچنان که در پیروزی انقلاب انقلاب که زنانه نبود بخشی از آن که خانمها بیایند باید اینجا دیوارکشی وجود نداشته باشد از نظر تأثیرگذاری از نظر حضور آنها در تصمیم سازی ها، بگوییم خانمها حالا اینجا یک کارگروه خانمها بگذاریم، نه، در کل بالاخره خانم یا مادر این آقا است یا همسرش است یا دخترش است یا خواهرش است. باید در تصمیم سازیها در همه جا حضور فعال داشته باشند. این هم نمیخواهیم مثل یک کشورهایی که در جای مختلف سهمیه میدهند، واقعاً آن خانمی که توانمندی دارد تخصص و تعهد دارد در اینجاها باشد به ویژه در خود مسائل مورد خانمها یعنی هم خانمها در کلان مسائل قرآن که برای ناس است برای زن خاص یا مرد خاص چیز خاص ندارد برای ناس است بیایند و در آنجا مشارکت داشته باشند در عرصههای مختلف بعد هم برنامههایی از درون خانواده شروع میشود تا عرصه بین الملل تا غیرمسلمانان تا یهودیان تا مسیحیان تا بقیه تا بتواند مخصوصاً در مورد زن و خانواده که حضرت آقا فرمودند ما ایجا در موضع دفاعی نیستیم ما حرف گفتنی داریم. اینجا خانمها باید بیایند خودشان بگویند آن خانم ورزشکار آن خانم قرآنی و آن خانم هنرمند و براساس فرهنگ قرآنی باید بیایند و بگویند زن که است و اینها است و در حقیقت در حوزههای مختلف مخصوصاً جلسات قرآنهای خانگی باید بیایند تا این خانواده قرآنی شود و ما انتظار داریم که مسئولان ببینند ظرفیتهای عظیمی که انقلاب آورده است وگرنه ظلم در حق انقلاب است.
سؤال: خانم دکتر حاجعلی شما هم یک جمع بندی بفرمایید.
حاجعلی: اجازه میفرمایید یک صحبتی داشته باشم با رهبر عزیزمان، اینکه خدمت شان عرض کنم که آقا جان دختران قرآنی شما مشتاق دیدار روی ماه شما هستند انشاالله یک زمینهای فراهم شود که همانطور که آقایان خدمت شما شرف یاب میشوند در ماه مبارک رمضان زمینهای فراهم شود انشاالله بانوان قرآنی هم محضر شما شرف یاب شوند.
سؤال: به امید خدا رهبری ببینند و بشنوند به گوش شان برسانند که این اتفاق بیفتد.
خبرنگار: بهرام محمدرضالو
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
انتهای پیام/
- کد خبر 18172
- 53 بازدید
- پرینت