به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بانوی کوثر، به نقل از سفیرافلاک، کودک کار همان غنچه ای است که قبل از شکفتن پژمرده می شود و احتمالأ همچون فرصتی که به تهدید تبدیل شده، در آینده تبعات آن گریبانگیر جامعه خواهد شد. به نظر می رسد اغلب کودکان کار افراد بی‌سرپرست و بدسرپرستی هستند که فقر و نداری آنها را به خیابان ها کشانده و به ناچار مجبورند با عبور از لذت های کودکی به دنیای بزرگسالی گام بگذارند غافل از اینکه در مسیری پر ریسک و مبهم قرار گرفته‌اند که نمی‌توان به آینده آن خوشبین بود.

از تهدید سلامت روانی آنها تا در معرض خلاف و بزهکاری قرار گرفتن همه از خطراتی است که در کمین این کودکان معصوم و بی تجربه نشسته است و نجات این افراد، نیازمند حمایت و مدیریت مسئولان و دلسوزان دارد.

بهداشت روانی کودکان کار در معرض خطر 

احسان رحیمی صدرا یک کودک کار ۱۲ ساله در رابطه با علت کار زودهنگام خود به خبرنگار سفیرافلاک گفت: پدرم زندانی است، مادر و دو خواهر کم سن و سال دارم اما چون منبع درآمدی نداریم مجبورم کار کنم.  روزانه حدود ۳۰ تا ۵۰ هزارتومان درآمد دارم و این کمک خرج خوبی برای گذران امورات زندگی است اما مجبور شدم درس و تحصیل را رها کنم تا وقت آزاد بیشتری برای کار کردن داشته باشم.

متین بیاتیان از دیگر کودکان کار در گفت‌وگو با خبرنگار سفیرافلاک، با بیان اینکه پدرم معتاد است و مرا مجبور می‌کند که کار کنم البته کارگر ساختمانی هم بود ولی حالا بیکار شده است، گفت: از زمانی که دولت روحانی روی کار آمده زندگی ما و همه اقشار ضعیف بسیار سخت شده و مستمری که از طرف بهزیستی می‌گیرم آنقدر ناچیز است که کفاف زندگی مان را نمی‌دهد چون مستاجریم و هزاران هزینه داریم.

مستمری بهزیستی کفاف هزینه‌های زندگی را نمی‌دهد

مصطفی رضایی جامعه‌شناس در گفتگو با خبرنگار سفیرافلاک با بیان اینکه کودکان کار معمولا افرادی هستند که در مناطق حاشیه‌ای زندگی می‌کنند و اکثرا تحت پوشش بهزیستی هستند، آنها به علت مشکلات مالی فراوانی که دارند مجبور می‌شوند در سن کم به کار کردن روی بیاورند، گفت: قانونگذار طبق قانون، کودکان کار را افراد زیر ۱۵ سال درنظر گرفته البته چنانچه ماهیت کار برای سلامت یا اخلاق کارگر زیان‌آور باشد حداقل سن برای نیروی کار باید ۱۸ سال باشد.​

وی با بیان اینکه در تمام استان مراکزی به نام مرکز شبانه روزی ساماندهی کودکان خیابانی وجود دارد که در هر ساعت از شبانه روز آمادگی پذیرش کودکان ارجاع داده شده از طریق مراجع قضایی، انتظامی و خودمعرف وجود دارد، ابراز داشت: با توجه به عدم بضاعت کافی دولت در ارائه خدمات لازم مجموعه سازمان های دولتی توانایی برطرف کردن تمام مشکلات این کودکان را ندارند باید از ظرفیت بخش غیر دولتی و سازمان‌های مردم نهاد یا خیرین استفاده شود.

ضرورت برنامه ریزی صحیح

غلامرضا تاج بخش عضو هیات علمی دانشگاه آیت الله بروجردی در گفتگو با خبرنگار سفیرافلاک، با بیان اینکه کودکان متفاوت از بزرگسالان هستند و باید بیشتر مورد حمایت قرار گیرند و در واقع پتانسیل و نیروی بالقوه ای هستند که با برنامه ریزی صحیح باید به فعلیت رسانده شوند تا بتوان کودکان توسعه گرا پروش داد و آینده کشور را رقم بزنند، اظهار داشت: برای داشتن کودکان توسعه گرا و موثر در ترقی یک جامعه، خانواده، آموزش و پرورش و حاکمیت باید بستر سازی کنند و برنامه هایی نیز با سازمان یونیسف در محورهای مختلف اعم از تغذیه، پیشگیری از مصرف مواد مخدر، آموزش، رفاه کودک و حمایت از کودک در برابر سوء رفتارها در کشور انجام می شود.

وی ابراز کرد: درکشور برنامه های مختلف دیگری همچون اجباری کردن پیش دبستانی و یا حمایت از کودکان بازمانده از تحصیل انجام شده است، اما آنچه که باید مورد توجه باشد این واقعیت است که بین آنچه که در قانون وجود دارد و آنچه در عمل شاهد آن هستیم تناقض هایی وجود دارد در عین حال که در مورادی خلاء های قانونی وجود دارد گاه با تناقض های قانونی هم مواجه هستیم.

تاج بخش افزود: از جمله خلاء ها و تناقض های قانونی می توان به تعریف کودک اشاره کرد به این صورت که افراد زیر ۱۸ سال کودک هستند اما طبق قانون ۱۰۴۱ قانون مدنی حداقل سن ازدواج برای دختر ۱۳ سال و برای پسر ۱۵ سال عنوان می شود. این تایید کننده ازدواج در زیر سن قانونی که می تواند با اجازه ولی و یا تشخیص دادگاه صورت گیرد و در واقع قانونی است که ترویج دهنده کودک همسری محسوب می شود. در صورتی که بنا بر قانون، کودک زیر ۱۸ سال اجازه دریافت گواهی نامه، افتتاح حساب بانک و حق رای را ندارد که همه اینها نشان دهنده تناقض های قانونی است که در مورد حقوق کودکان وجود دارد.

قانون و کودک آزاری

عضو هیئت علمی دانشگاه آیت الله بروجردی با بیان اینکه تناقض قانونی دیگر که می توان به آن اشاره کرد این است که بنا بر ماده ۱۱۷۲ قانونی مدنی، پدر اجازه تنبیه در حد متعارف فرزند را دارد و این عبارت مبهم متعارف باید دید چه تعریفی از عرف در این زمینه وجود دارد که در واقع کودک آزاری را تایید می کند، بیان کرد: در شرع برای دختر ۹ سال و برای پسر ۱۵ سال به عنوان سن تکلیف مشخص شده در حالی که این سن دقیقا در منافات با تعریف از کودک که ۱۸ سال را مشخص کرده است قرار دارد.

تاج بخش در خصوص وضعیت تغذیه و بهداشت و رفاه کودکان در کشور عنوان کرد: می توان گفت در مجموع به جز در چند استان از جمله سیستان و بلوچستان وضعیت رو به رشد است ولی باز هم آنگونه که باید نیست  از جمله این آسیب ها کودکان کار هستند که کودکی را تجربه نمی کنند و کودک که باید یا در خانه و یا مدرسه دورانی را با آرامش سپری کند به خاطر فقر و نبود رفاه در خیابان ها سر می کند.

وی با بیان اینکه  کودکانی که در شرایط فقر به سر می برند و به عنوان کودکان کار شناخته می شوند نباید توقع داشت در چرخه توسعه و امنیت کشور نقشی ایفا کند، تصریح کرد:  کودکان کار در معرض مشکلات متعددی اعم از افسردگی، خودکشی، بیماری های عفونی همچون ایدز و بیماری های پوستی قرار دارند که در مجموع این کودکان در معرض انواع بزهکاری هستند.

​

ساماندهی کودکان کار همت عمومی می طلبد

مدیرکل بهزیستی لرستان در گفت‌وگو با خبرنگار سفیرافلاک با بیان اینکه ۱۲ دستگاه متولی ساماندهی کودکان کار هستند که بهزیستی هم یکی از آن دستگاه‌هاست اما همه گمان می‌کنند که فقط سازمان بهزیستی متولی اصلی این کار است، گفت:  شاید چنین ذهنیتی به این دلیل ایجاد شده که ما مراکزی برای نگهداری و آموزش کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست داریم که در هر مرکز ۱۰ تا ۱۲ کودک نگهداری می‌شوند.

کرم یاری با بیان اینکه کودکان زیر ۱۵ سال طبق قانون، حق کار کردن ندارند و نباید وادار به کار شوند اما برخی از آنها به علت فقر، حاشیه‌نشینی و اعتیاد والدین به این سمت کشانده شده‌اند تا کسب درآمد کنند، بیان داشت:  بیش از ۵۵۰ کودک کار در استان شناسایی شده و  با همکاری فنی و حرفه‌ای فرآیند حرفه آموزی را برای والدین آنها انجام دادیم، بیش از ۲۵۰ نفر از آنها را تحت پوشش قرار دادیم و ماهیانه ۱۲۵ هزار تومان مستمری به آنها پرداخت می‌کنیم.

کودکان زیر ۱۵ سال طبق قانون، حق کار کردن ندارند

وی با بیان اینکه وقتی شهرداری کودکان کار را جمع‌آوری و به بهزیستی تحویل می‌دهد ما مکلفیم که در مدت ۴۸ ساعت آنها را تعیین تکلیف کنیم در نتیجه مجبور می‌شویم دوباره آنها را رها کنیم، افزود: از مردم انتظار داریم که به این کودکان ترحم نکنند و بیشتر از حق‌الزحمه آنها مبلغی پرداخت نکنند چون با این کار آنها را تشویق می‌کنند و این کودکان زمانی‌که طعم پول را بچشند ممکن است برای درآمد بیشتر به کارهای بزه هم دست بزنند.

آن طور که از کلام مسئولان بر می‌آید امکان ساماندهی همه کودکان کار در استان لرستان وجود ندارد بنابراین نیاز است که خیران و نیکوکاران پای کار بیایند و آینده تاریک این کودکان را روشن کنند. اگر شرایطی فراهم شود که خانواده‌های این افراد تحت حمایت آموزش و توانمندسازی قرار بگیرند می‌توان این معضل را ساماندهی کرد یا حداقل آن را کاهش داد. ​

انتهای پیام/